کارشناس تجهیزات پزشکی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان معتقد است؛ استفاده از فرآیند نگهداری توام با پیشگیری، از زوال و استهلاک دستگاه‌ها یا از عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می‌کند و طول عمر تجهیزات پزشکی را به وسیله روغن‌کاری، تعمیر قسمت‌های از کار افتاده و تمیز کردن مناسب قطعات دستگاه‌ها افزایش می‌دهد و دستگاه های پزشکی در وضعیت مطلوب نگهداری خواهند شد و در نتیجه سریعا دچار زوال نمی‌شوند و در این میان،کاهش صدمات ناشی از بیماری کووید-19به تجهیزات پزشکی مراکز درمانی نیز امری ضروری است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان، تجهیزات پزشکی، نقش بسزایی در امر تشخیص، درمان و آموزش پزشکی دارند.
هر ساله میزان قابل توجهی از دستگاه های پزشکی در مراکز درمانی و بیمارستان ها دچار نقص فنی می‌شوند و کارآیی خود را از دست می‌دهند به طوری که سهم عمده‌ای از هزینه‌های این مراکز به تهیه و تعمیر این تجهیزات اختصاص می‌یابند و در نتیجه خسارت های زیادی به سیستم بهداشتی و درمانی کشور تحمیل می‌شود.
این گزارش به منظور بررسی وضعیت نگهداری و هزینه مراقبت تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان انجام گردیده است.
*******************
مهندس جواد تقی نژاد در این خصوص گفت: هزینه اموال مراکز درمانی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از مجموع هزینه‌های بیمارستان و درمانگاه ها را تشکیل می‌دهد، از این رو نگهداری مناسب از تجهیزات و محدود کردن هزینه‌های مربوط در تعدیل هزینه‌های این مراکز اثر بالقوه و چشمگیری دارد.
کارشناس تجهیزات پزشکی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان افزود: تعمیر و نگهداری مناسب تجهیزات، اسباب و لوازم مراکز درمانی، نه تنها باعث می‌شود در مواقع نیاز به آنها، به سهولت در دسترس باشد، بلکه موجب افزایش دوام و طول عمر آنها شده و بازدهی وسایل مذکور را افزایش می‌دهد.
وی اضافه کرد: این امر هزینه‌های مواد و وسایل را نیز کاهش می‌دهد؛ از جمله موارد مهمی که در زمینه نگهداری تجهیزات پزشکی باید مدنظر داشت مساله پیشگیری در امر نگهداری و تعمیر تجهیزات پزشکی است.
اهمیت نگهداری توام با پیشگیری تجهیزات پزشکی
به گفته کارشناسان تجهیزات پزشکی، برنامه نگهداری توام با پیشگیری، تعمیرات عمده و مهم را کاهش می‌دهد و از عملکرد نامناسب و نادرست تجهیزات پزشکی و اسقاط شدن آنها جلوگیری می‌کند.
مهندس تقی نژاد نیز در این باره اظهار داشت: برنامه نگهداری توام با پیشگیری در بسیاری از صنایع وجود دارد و قبلا در بیمارستان ها فقط برای سیستم‌های گرمایی و تهویه استفاده می‌شد، ولی اخیرا این برنامه برای تجهیزات پزشکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این کارشناس تجهیزات پزشکی در بهداشت و درمام صنعت نفت فارس و هرمزگان اضافه کرد: تعمیر و نگهداری توام با پیشگیری، مهمترین فعالیت جهت نگهداری موثر دستگاه‌های پزشکی است و عوامل مهم دیگری مانند "برنامه کنترل تجهیزات پزشکی" و " انتخاب تجهیزات پزشکی مناسب" به پیاده‌سازی برنامه نگهداری بهینه کمک خواهند کرد، نگهداری توام با پیشگیری کمک می‌کند که آسیب‌های وارده به دستگاه‌های پزشکی قبل از اینکه پیشرفت کند یا جدی شوند، رفع شود.
وی افزود: برخی از آسیب‌هایی که به‌طور ناگهانی در زمان کار با تجهیزات پزشکی به‌وجود آید غیرقابل پیش بینی است و حتی به وسیله فرآیند نگهداری هم نمی‌توان آنها را از قبل مشخص یا از آنها جلوگیری کرد، ولی در هر صورت استفاده از فرآیند نگهداری توام با پیشگیری، از زوال و استهلاک دستگاه‌ها یا از عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می‌کند و طول عمر تجهیزات پزشکی را (به‌وسیله روغن‌کاری، تعمیر قسمت‌های از کار افتاده و تمیز کردن مناسب قطعات دستگاه‌ها) افزایش می‌دهد و دستگاه های پزشکی در وضعیت مطلوب نگهداری خواهند شد و در نتیجه سریعا دچار زوال نمی‌شوند.
به گفته تقی نژاد، انجام برنامه نگهداری توام با پیشگیری کارایی و اثربخشی تجهیزات پزشکی را زیاد می‌کند و برای کسانی که با دستگاه کار می‌کنند، اطمینان خاطر به بار می‌آورد و از طرف دیگر عملکرد دستگاه‌های پزشکی با اشکال کمتری روبرو خواهد شد و مدت کمتری غیر فعال می‌شود.
وی بیان کرد: در نگهداری پیشگیرانه اندازه گیری ها و سنجش‌های دستگاه دقیق بوده و با توجه به قابل اعتماد بودن دستگاه‌های پزشکی می‌توان از مراقبت‌های درمانی نتیجه بهتری گرفت؛ در حالی‌که مزایای بسیاری برای برنامه فعال نگهداری توام با پیشگیری متصور است، شاید بزرگترین مزیت آن تایید عملکرد مطلوب و دقیق بودن تجهیزات پزشکی باشد.
مشکلات استفاده از برنامه نگهداری توام با پیشگیری
کارشناس تجهیزات پزشکی در بهداشت و درمام صنعت نفت فارس و هرمزگان در ادامه تاکید کرد: برنامه مطلوب نگهداری توام با پیشگیری نیاز به همکاری و حمایت همه جانبه کارکنان مراکز درمانی دارد، درک کارکنان بیمارستان از نگهداری به عنوان یک نیاز اساسی برای سازمان، بسیار مهم است.
مهندس تقی نژاد افزود: متاسفانه در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که کارکنان مراکز درمانی فاقد این نگرش در زمینه تجهیزات پزشکی هستند. کارکنان این مراکز باید این واقعیت را بپذیرند که نگهداری، از عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می‌کند و تعداد دستگاه‌های پزشکی غیر فعال را کاهش می‌دهد. وقتی کارکنان بیمارستان و اپراتورهای تجهیزات پزشکی در درمانگاه ها از اهمیت نگهداری دستگاه‌ها آگاه شدند، بایستی فرآیند برنامه برای آنها توضیح داده شود به‌طوری که اپراتورهای تجهیزات پزشکی این برنامه را جزیی از کارهای روزمره خود بدانند.
وی گفت: یکی دیگر از مشکلات استفاده از برنامه نگهداری توام با پیشگیری، تعیین انواع تجهیزات پزشکی که نیازمند فرآیند نگهداری هستند است، استفاده از برنامه نگهداری توام با پیشگیری برای دستگاه‌هایی که دایماً برای معالجه و درمان بیماران حاد و اورژانس استفاده می‌شود، ضروری است، مشکل وقفه در امر مراقبت‌های پزشکی که در حین فرآیند نگهداری ممکن است ایجاد شود را می‌توان با در نظر گرفتن یک دستگاه جانشین اضافی با همان عملکرد و کارایی، حل نمود.
مهندس تقی نژاد ادامه داد: مشکل دیگر فرآیند نگهداری پیشگیرانه (به‌خصوص در بیمارستان‌های بزرگ) جابجایی تجهیزات پزشکی از یک بخش به بخش دیگر است. تغییر محل دستگاه‌های پزشکی که بنا به ضرورت به کرات اتفاق می‌افتد باعث سردرگمی در پیدا کردن تجهیزات پزشکی شده و انجام بازرسی (طبق جدول تنظیم شده) را امری مشکل و طاقت فرسا خواهد نمود، برای حل این مشکل باید از برنامه کنترل تجهیزات پزشکی استفاده کرد. مشکل دیگری که در رابطه با فرآیند نگهداری پیشگیرانه می‌توان به آن اشاره کرد، تعیین زمان انجام بازرسی‌های بعدی است.
فرآیند نگهداری توام با پیشگیری
مهندس تقی نژاد در خصوص " فرآیند نگهداری توام با پیشگیری " اگر کلیه مراحل فرآیند اجرا نشود، برنامه اثربخشی خود را از دست می‌دهد، تمام مراحل فرآیند نگهداری از تجهیزات باید با توجه به توصیه‌های تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و با درنظرگرفتن تجربه متخصصان فن طراحی شود، توجه بیش از حد به جزییات باعث طولانی‌تر شدن برنامه و صرف هزینه و زمان اضافه می‌شود؛ همچنین اگر فرآیند نگهداری سطحی و ظاهری باشد، نگهداری مطلوب و کافی انجام نخواهد شد، نگهداری توام با پیشگیری دو سطح دارد و این دو سطح عبارتند از: فرآیند کلی و فرآیند جزیی.
وی افزود: فرآیند کلی به نوع تجهیزات پزشکی بستگی دارد و در واقع یک بازرسی کلی است که سالیانه یا هر شش ماه یک‌بار انجام می‌شود. فرآیند جزیی معمولا به‌صورت فصلی برنامه ریزی می‌شود و برای برخی از تجهیزات می‌تواند به‌صورت ماهیانه یا هفتگی نیز باشد.
***************
کارشناس تجهیزات پزشکی در بهداشت و درمام صنعت نفت فارس و هرمزگان عنوان کرد: نگهداری توام با پیشگیری نقش بسیار مهمی در کاهش تعمیرات اساسی تجهیزات پزشکی دارد و از اسقاط شدن آنها جلوگیری می‌کند؛ همچنین باعث شناسایی آسیب‌های وارد شده به دستگاه‌های پزشکی قبل از پیشرفت یا جدی شدن آنها می‌شود.
به گفته وی، امروزه استفاده از این برنامه از سیستم‌های گرمایی و تهویه مراکز درمانی به سایر تجهیزات این مراکز گسترش یافته است، پیاده سازی صحیح این برنامه نیاز به همکاری کلیه پرسنل دارد و به همین دلیل باید برای تغییر نگرش کارکنان اقدامات موثری انجام گیرد، به طوری که کارکنان بیمارستان این واقعیت را بپذیرند که نگهداری موثر، از عملکرد نادرست تجهیزات پزشکی جلوگیری می‌کند و درنهایت نگهداری توام با پیشگیری را به عنوان یک فلسفه سازمانی بپذیرند.
