به مناسبت گرامی داشت هفته سلامت روان، روانشناس مرکز مشاوره بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان از مبحث " مهارت مقابله با فشارها " می گوید.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان، هفته سلامت روان امسال با شعار «سلامت روان برای همه: سرمایه گذاری بیشتر، دسترسی بیشتر، برای همه، همه جا» در حال برگزاری است.
دکتر بهاره سقانژاد- همه ما گاهی در زندگی با چالش ها و مشکلاتی مواجه می شویم. در برخورد با این دشواری ها، در اختیار داشتن منابع و مهارت هایی که به ما کمک می کنند تا به بهترین شکل ممکن از عهده ی حل مشکلات خود برآییم، تسلی بخش است. زندگی همیشه آسان نیست، اما آگاهی داشتن به ما این توانایی را می دهد تا بتوانیم بصورت هدفمند جهت مقابله و سازگاری با موانع و مشکلات پیش برویم، چرا که انسان ها از توانایی فوق العاده ای برای انطباق با موقعیت های مختلف برخوردار هستند. توانایی مقابله از بدو تولد تثبیت شده برای اینکه توانایی در سراسر زندگی قابل دسترسی و تکامل است.
مقابله چیست؟ تلاش هایی برای کنترل و اداره موقعیت هایی که به نظر خطرناک و استرس زا می آیند. مقابله نیازمند تلاش و برنامه ریزی است و در طول زمان اتفاق می افتد. مقابله باید به شکل سبک زندگی خود را نمایان کند.
سبک های مقابله در افراد به 2 شکل وجود دارد:
1. مقابله های متمرکز به مسئله (زمانی است که فرد احساس می کند می تواند بر مشکلات خود کنترل داشته باشد و آنها را حل و فصل کند)
2. مقابله های متمرکز به هیجان ( زمانی است که فرد احساس می کند نمی تواند بر مشکلات خود کنترلی داشته باشد و موقعیت استرس زا را فراتر از توانایی خود می انگارد و این امر منجر به پریشانی عاطفی و هیجانی در فرد می شود.)
سه راهبرد اصلی به عنوان راهبردهای مقابله ای مطرح است که شامل :
1. مهارت حل مسئله
2.جستجوی حمایت اجتماعی
3.اجتناب
مهارت حل مسئله
در این مهارت ، فرد احساس می کند به تمام موفقیت های زندگی و آنچه که استرس زا است کنترل دارد. بطور مثال ((سعی کردم مشکل خود را حل کنم )) (( سعی کردم برنامه ریزی شده عمل کنم نه شتاب زده و بدون برنامه )) (( سعی کردم فکر کنم و تمام راه حل های موجود را به دقت ارزیابی کنم))
جستجوی حمایت اجتماعی
در این سبک فرد سعی دارد تا در موقع استرس زا با افرادی مشورت کند و در رابطه با احساسات خود محبت کند ، این افراد می توانند مشاور ، افراد خانواده ، دوستان و فامیل باشند .
به طور مثال ((سعی کردم جهت حل مشکل خود از دوستان کمک بگیرم و از تجارب آنها استفاده کنم))
اجتناب
در این سبک مقابله فرد جهت حل مشکل خود و یا کاهش استرس های ناشی از موقیت استرس زا از موقعیت فرار می کند و با آن مشکل روبرو نخواهد شد. (به طور مثال پرخوری – پرخوابی _ مصرف الکل) . اجتناب، راهبرد مقابله ای مفیدی نیست زیرا با حالت انفعال و نگرش درماندگی همراه است .
مقیاس های مقابله کارآمد
بهتر است جهت رویارویی و سازگاری با فشارهای زندگی از روش های مقابله کار آمد استفاده کرد ، تا بتوانیم از سلامت روان بالاتری برخوردار باشیم و از گرفتار شدن به بیماری های جسمی و روحی در امان باشیم .
1. مقابله فعال : یعنی جهت حل مسئله و خلاص شدن از موقعیت ، فرد تمام تلاش خود را می کند و فعالانه در جستجوی راه حل است .
2. برنامه ریزی مدیریت : بر طبق یک برنامه عملی و منطقی به حل مسائل خود می پردازد.
3. خویشتن داری : فرد در زمان مناسب اقدام می کند و از اقدام عجولانه جلوگیری می کند .
4. جستجوی حمایت اجتماعی : فرد از کسانی که تجربه مشابه ای داشتند استفاده می کند و کمک می گیرد.
5.تفسیر مجدد و مثبت رشد شخصی : فرد سعی می کند جنبه های مثبت رویدادها را در نظر بگیرد.
6. پذیرش مشکل : فرد می پذیرد که آن اتفاق رخ داده و باید با آن زندگی کند.
7.پناه بردن به مذهب و معنویات : به خدا توکل می کند و از خدا کمک می خواهد.
8. ابراز هیجانات : هیجانات منفی و مثبت خود را به طرز صحیحی ابراز می کند .
9. ایجاد وقفه در سایه فعالیت ها : فرد برای اینکه بر مشکل خود متمرکز شود سایر فعالیت های خود را متوقف می کند و تنها روی مسئله خود تمرکز می کند تا راه حل خوبی پیدا کند .
گفتنی است، روز جهانی و هفته سلامت روان با هدف افزایش توجه و آگاهی بخشی درباره سلامت روان در بین مردم و مسئولان از ۱۸ تا ۲۴ مهر و با شعار ۲۰۲۰ سازمان جهانی بهداشت «سلامت روان برای همه: سرمایه گذاری بیشتر،دسترسی بیشتر، برای همه، همه جا» برگزار می شود و هر یک از روزهای این هفته به یک نام نامگذاری شده است.