خواندنی : افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان اغلب در عرض یک یا دو ماه پس از زایمان شروع می شود. و یا می تواند چند ماه پس از تولد نوزاد شروع  شود. حدود یک سوم از زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان شروع علائمشان در طول دوران بارداری است و این علائم  پس از زایمان  هم ادامه  خواهد داشت.

افسردگی پس از زایمان چه حسی دارد ؟

1-  افسردگی:در اکثر مواقع شما احساس  نارضایتی دارید و بغض می کنید. این حالات  شما  در زمان خاصی از روز، مانند صبح یا شب/غروب ممکن است  بدتر شود.

2-  زود رنج شدن:همسر، کودک شما و یا بچه های دیگر ممکن است شما را زود رنج و یا عصبانی کنند.

3- خستگی:همه  کسانی که به تازگی مادر شده اند خیلی خسته می شوند. افسردگی باعث می شود که شما احساس کنید که بسیار خسته و فاقد انرژی هستید.

4- بی خوابی:با اینکه بسیار خسته هستید ولی نمی توانید بخوابید. ممکن است دراز بکشید بدون اینکه خواب بروید و در مورد  چیز های مختلف نگران باشید. ممکن است در طول شب بیدار شوید در حالی که کودک شما خواب است.

5- تغییر اشتها:شما ممکن است اشتهای خود را از دست داده و یا فراموش کنید که غذا بخورید. برخی از زنان برای بدست آوردن آرامش غذا می خورند و پس از آن احساس بدی به دلیل افزایش وزن به آنها دست می دهد.

6- لذت نبردن از هیچ چیز

شما درمیابید که نمی توانید از چیزی لذت ببرید و یا علاقه مند به چیزی باشید. شما ممکن است از بودن با کودک خود لذت نبرید.

7- از دست دادن علاقه به رابطه جنسی

دلایل متعددی برای از دست دادن علاقه به رابطه جنسی بعد از بچه دار شدن وجود دارد. این کار ممکن است دردناک باشد و یا شما ممکن است بیش از حد خسته باشید. افسردگی پس از زایمان می تواند هر گونه میلی را از بین ببرد. همسر شما ممکن است این را درک نکند و احساس مطرود شدن کند.

8- افکار منفی و گناه

افسردگی تفکر شما را تغییر می دهد:ممکن است شما افکار بسیار منفی داشته باشید- ممکن است فکر کنید مادر خوبی نیستید و یا کودکتان شما را دوست ندارد.ممکن است به خاطر اینگونه احساسات و افکار احساس گناه کنید و خود را مقصر بدانید.ممکن است اعتماد به نفس خود را از دست بدهید. ممکن است فکر کنید که نمی توانید از عهده چیزها بر آیید

9-بیمناک/اضطراب

بیشتر کسانی که به تازگی مادر شده اند نگران سلامت کودک خود هستند. اگر شما افسردگی پس از زایمان دارید این نگرانی میتواند شما را از پا در آورد.

ممکن است در زمان اضطراب برخی از موارد زیر را داشته باشند:  نبض سریع-  تپش قلب-  تنگی نفس-  تعریق- ترس از داشتن حمله قلبی و یا غش کردن

10- اجتناب از افراد دیگر

ممکن است شما نخواهید دوستان و اقوام را ببینید.. ممکن است رفتن به گروه های حمایت پس از زایمان برایتان دشوار باشد.

11- نا امیدی

ممکن است حس کنید که هیچ چیز بهتر نخواهد شد. ممکن است فکر کنید که زندگی ارزش زیستن ندارد. ممکن است که حتی فکر کنید که خانواده تان بدون شما زندگی بهتری خواهند داشت.

12-افکار خودکشی

اگر افکار آسیب رساندن به خودتان را دارید  باید از پزشک خود کمک بخواهید. اگر انگیزه قوی برای آسیب رساندن به خودتان را دارید, باید فورا کمک بخواهید (پایین را ببینید).

13- علائم روان پریشی

علائم روان پریشی در تعداد کمی از زنان مبتلا به افسردگی بسیار شدید توسعه پیدا می کند. آنها ممکن است صداهایی بشنودند واعتقادات غیر معمولی را داشته باشند. اگر این اتفاق برای شما افتاد باید فورا کمک بخواهید

 بچه دار شدن، زمان یک تغییر بزرگ است. داشتن عواطف مختلف معمول است. هر کس مبتلا به بیماری افسردگی نمیشود.بیش از نیمی از مادران جدیدافسردگی را تجربه می کنند. افسردگی پس از زایمان می تواند بدون هیچ دلیل واضحی شروع شود. 

پزشکان ،ماما ها و مراقبان بهداشت معمولا از کسانی که به تازگی مادر شده اند درمورد سلامت روانشان سوال می پرسند.از شما میخواهند تا پرسشنامه ی ادینبرگ را با صداقت پرکنید تا بتوانندبه شما کمک کنند.

از تشخیص مریضی نترسید. بسیاری از زنان افسردگی پس از زایمان دارند که با گذر زمان بهتر خواهد شد. همسرتان، دوستان و یا خانواده می توانند مفید و کمک حال باشند اگر بدانند که مشکل چیست. این که چه احساسی دارید را با کسی در میان بگذارید.

صحبت کردن با کسی که متوجه میشود می تواند بسیار تسکین دهنده باشد. از هر لحظه در طول شبانه روز برای خواب و استراحت استفاده کنید. اگر تنها هستید، سعی کنید هنگامی که کودک خواب است استراحت کنید. سعی کنید به صورت مرتب غذا بخورید. حتی اگر احساس گرسنگی نمی کنید. غذا های سالم بخورید.

پیدا کردن زمان برای انجام کارهایی که از آن لذت می برید و یا به شما آرامش میدهند . اجازه دهید که دیگران به شما در کارهای خانه، خرید و نگهداری از فرزندان دیگرتان کمک کنند. ورزش کنید پیاده روی در حالی که کودکتان در کالسکه است ورزش خوبی است. ورزش به صورت مرتب می تواند خلق شما را بالا ببرد.  از کتابها و وب سایت های کمک به خود استفاده کنید.

خود ، شریک زندگی یا دوستان نزدیک و یا خویشاوندان را سرزنش نکنید. زندگی در این زمان دشوار است ،خستگی و تحریک پذیری می تواند منجر به نزاع  شود. نزاع با شریک زندگی خود می تواند رابطه شما را تضعیف کند این در حالی است نیاز دارید رابطه شما در قوی ترین حالت باشد. از الکل یا مواد مخدر استفاده نکنید.

الکل و مواد مخدر می توانند افسردگی را بدتر کنند.  تا می توانید در کارهای عملی کمک کنید. این شامل غذا دادن و عوض کردن کودک، خرید، پخت و پز و یا انجام کارهای خانه میشود.    اگر شریک زندگیتان  افسردگی پس از زایمان دارد، خود شما نیز ممکن است حمایت لازم داشته باشید.

 اگر این اولین کودک شما است، ممکن است احساس کنید که، توسط نیازهای کودک و شریک زندگی خود به یک طرف رانده شده اید. سعی کنید احساس رنجش نکنید. شریک زندگی تان نیازمند به کمک و حمایت شما است.پدران نیز می توانند پس از تولد کودک افسرده شوند. احتمال این زمانی بیشتر است که مادر نیز دارای افسردگی پس از زایمان باشد. اگر شما یک پدر هستید و فکر می کنید ممکن است افسردگی داشته باشید، با دکتر خود صحبت کنید.

چرا درمان مهم است؟

بیشتر زنان بدون هیچ درمانی در ظرف 3 تا 6 ماه بهبود پیدا می کنند. با این حال، این می تواند بسیار دردناک و رنج آور باشد.افسردگی پس از زایمان می تواند تجربه مادر جدید بودن را از بین ببرد. این می تواند بر روی رابطه شما با کودک و شریک زندگیتان فشار وارد کند. شما نمی توانید از کودک خود چنان مراقبت کنید که وقتی خوب هستید می توانید. افسردگی پس از زایمان می تواند بر روی رشد و رفتار کودک تاثیر بگذارد حتی پس از پایان افسردگی. بنابراین هرچه کمتر طول بکشد، بهتر است.

چه درمانهایی در دسترس هستند؟

درمانی که شما نیاز دارید بسته به میزان ناخوشی شما دارد. درمان شامل موارد زیر است:    روان درمانی-دارو درمانی - روان درمانی

صحبت کردن در مورد احساسات خود می تواند مفید باشد، هرچقدر که افسرده باشید. گاهی اوقات، بیان احساس خود به کسی که به شما نزدیک است سخت است. صحبت کردن با یک مشاور آموزش دیده و یایک روان شناس می تواند آسان تر باشد.صحبت کردن با کسی در مورد اینکه چه حسی دارید می تواند تسکین دهنده باشد. همچنین می تواند به شما کمک کند که مشکلات خود را درک و  حس کنید.

دارو: اگر افسردگی شما شدید تر است، یا آن که با حمایت و یا گفتار درمانی بهبود نیافته است، یک داروی ضد افسردگی احتمالا به شما کمک خواهد کرد.انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی وجود دارد. همه آنها به طور مساوی به خوبی کار می کنند، اما عوارض جانبی آنها متفاوت است. آنها اعتیاد آور نیستند. همه آنها می توانند در افسردگی پس از زایمان استفاده شوند، اما برخی از آنها در شیر دهی امن تر از دیگری هستند.داروهای ضد افسردگی حداقل 2 هفته طول می کشند تا شروع به کار کنند. شما باید آنها را برای حدود 6 ماه پس ازشروع اینکه بهتر شده اید مصرف کنید.

خوردن غذای مفید افسردگی پس از زایمان را کاهش می دهد

برای اینکه پس از زایمان دچار افسردگی نشوید، ماهی بخورید. بسیاری از زنان باردار دچار کمبود اسیدهای چرب امگا- 3 هستند.زنان در سنین باروری بیشتر از سایر افراد در معرض خطر افسردگی هستند و تولد کودک این بیماری را در زنان آسیب پذیر تشدید می کند. این نوع افسردگی با اختلال در وضعیت سلامتی مادر و همچنین کودک او مرتبط  است.از آن جایی که امگا- 3 از مادر به جنین و همچنین از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود، میزان این اسید چرب در دوران بارداری و حداقل 6 هفته پس از زایمان به شدت کاهش می یابد. مشکل دیگر این است که اغلب افراد از جمله زنان باردار و شیرده به میزان کافی امگا- 3 دریافت نمی کنند.بنابراین یکی از راه های پیشگیری و کنترل افسردگی پس از زایمان این است که به مادران توصیه کنیم در دوران بارداری و شیردهی به میزان کافی از اسیدهای چرب امگا- 3 استفاده کنند.ماهی ها به ویژه ماهی های چرب مانند سالمون، ساردین و قزل آلا، گردو، دانه کتان و شاهدانه از منابع خوب اسیدهای چرب امگا- 3 به شمار می روند.

5 کاری که شوهران  می توانید برای همسرانشان انجام دهید:

 1ـ با افسردگی پس از زایمان آشنا شوید و دلایلش را بفهمید

 2ـ نگرانیتان را با مادر در میان بگذارید

 3ـ با همسرتان از مشاوره روانشناس کمک بگیرید

4ـ او را در روند درمان حمایت کنید

 5ـ نیازهای خودتان را فراموش نکنید

گردآورنده :  لادن علی حسینی

کارشناس مامایی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس