امروز بیش از هر زمانی جهان به ماما نیاز دارد

به گزارش روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس و هرمزگان، پنجم ماه می‌مصادف با 15 اردیبهشت، روز جهانی ماما نامگذاری شده است. برای اولین بار در سال 1980 این روز به عنوان روز جهانی ماما پیشنهاد گردید و سپس از سال 1992 به صورت رسمی‌اعلام شد. هدف از بزرگداشت روز جهانی ماما افزایش آگاهی و تبادل اطلاعات ما بین ایشان در راستای سلامتی مادر و نوزاد است.

روز جهانی ماما فرصت مناسبی است برای جلب توجه هر چه بیشتر مردم و مسوولان نسبت به جایگاه و اهمیت حرفه مامایی در ارتقای سلامت خانواده و تامین سلامت جامعه و از آن رهگذر، ساختن بستری مطمئن برای ترسیم آینده‌ای روشن.

«امروز بیش از هر زمانی جهان به ماما نیاز دارد.» این شعر روز جهانی ماماست . این شعار روز جهانی ماما در سال 2009 است. این شعار مبین این است که ماما وظیفه مهمی ‌در مشاوره و آموزش بهداشت نه تنها برای زنان بلکه برای خانواده و جامعه دارد.

کار ماما باید شامل آموزش دوران بارداری، آماده کردن والدین برای پذیرش وظایف پدری و مادری بوده و به تنظیم خانواده و مراقبت‌های کودک و بعضی از موارد بیماری‌های زنان گسترش یابد. او می‌تواند در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، واحدهای بهداشتی، منازل و هر شکل دیگری از ارائه خدمات مامایی کار کند.

اما طبق نظر عموم، ماما مترادف با کلمه زایمان و مراقبت دوران بارداری است، در حالی که حیطه خدمات مامایی بسیار وسیع‌تر و از ابتدای تولد تا انتهای عمر است و ابعاد مختلف بهداشتی در زمینه بهداشت باروری، مشاوره، آموزش و آگاهی در دوران بلوغ، ازدواج، بارداری و یائسگی را شامل می‌شود.

این آموزش‌ها ضامن سلامت خانواده است. این اهداف با کمی ‌توجه و سرمایه‌گذاری قابل دستیابی است.

مامایی رشته کهنی است که از آغاز تولد بشر مفهوم پیدا کرد، اما امروز به یک حرفه و تلاش و حرکتی عالمانه، همراه با دانش امروز تبدیل شده است.

ارائه مراقبت‌های مامایی با کیفیت بالا و تلاش در بهبود مستمر آن، عامل مهمی‌در کاهش مرگ و میر مادران است.

متاسفانه این حرفه علی رغم تاکید سازمان جهانی بهداشت هر روز در کشور ما کمرنگ‌ تر می‌شود. روز جهانی ماما فرصت مناسبی است تا نگاهی دوباره به جایگاه مامایی در نظام سلامت کشور انداخته شود.

زایمان که یک تجربه حساس و مهیج برای هر خانمی‌است و با هیچ فرآیند دیگری قابل مقایسه نیست، در بعضی از خانم‌ها یک جریان طبیعی و آسان و در بعضی‌ها با مشکل انجام خواهد شد، اما در هر دو مورد نیاز به مراقبت‌های خاصی است. مادر باید قبل از بارداری، در طول دوران بارداری، هنگام زایمان و پس از زایمان زیر نظر ماما یا متخصص زنان و زایمان باشد.

همه این مراقبت‌ها برای تولدی سالم و طبیعی انجام می‌شود و همه تلاش‌ها برای سلامت مادر هنگام زایمان و سلامت نوزاد هنگام تولد است و مسوولیت این دو، یعنی سلامت مادر و نوزاد به عهده ماماست که شاید لازم باشد برای کمک به مادر یک شب تا صبح بیدار بماند و چشم بر هم نگذارد تا مادر طبیعی زایمان کند.

مامایی در ایران

قدمت رشته مامایی در ایران به شکل آموزش عالی پس از تحصیلات دبیرستان، به 80 سال قبل برمی‌گردد.

اولین آموزشگاه مامایی به نام «مدرسه قابلگی» با 10 نفر شاگرد سال 1298 در بیمارستان بانوان (زنان) سابق شهر تهران تاسیس شد. پس از گذشت 10 سال، اولین آموزشگاه عالی مامایی سال 1308 و با اعطای مدرک معادل لیسانس به عنوان یکی از شعب مدرسه طب آغاز به کار کرد.

در سال 1313 دانشگاه تهران تاسیس شد و سپس دانشکده پزشکی آن نیز افتتاح شد. چند سال بعد در سال 1319 بیمارستان زنان به دانشکده پزشکی ملحق شد. از این آموزشگاه تا سال 1331 در مجموع 462 نفر فارغ‌التحصیل شدند. از سال 1335 تا 1358 برنامه آموزشی آموزشگاه به برنامه یک و نیم ساله پرستاری و مامایی برای لیسانسیه‌های پرستاری تغییر یافت.

پس از آن به‌دنبال 3 سال تعطیلی انقلاب فرهنگی از آغاز سال 1362 با نام مدرسه عالی مامایی شروع به کار کرد و مجدد از ورودی دیپلم به تربیت کاردان و کارشناس مامایی اختصاص یافت. در سال 1365 پس از انتقال آموزش گروه‌های پزشکی از آموزش عالی به وزارت بهداشت، دانشکده‌های پرستاری و مامایی تاسیس گردید که در بهمن 68 مصوب شد و هم‌اکنون در تربیت دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد مامایی ارائه خدمت می‌کنند.