متخصص داخلی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس گفت: با گسترش آموزشهای مورد نیاز، دادن هشدارها و جلب توجه جامعه به اهمیت بیماری دیابت، برنامه های غربالگری و شناسایی بیماران، درمان به موقع و موثر و فراهم آوری گزینههای درمانی در دسترس، می توان هرچه بیشتر از میزان خسارتهای فردی و جمعی آن کاست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس، دکتر احمد رضا کاظمی فر با توجه به آمار رو به افزایش ابتلای افراد جامعه به بیماری دیابت و اهمیت کنترل و درمان آن، عنوان کرد: هفته ی ملی دیابت فرصت گران بهایی است تا پیرامون این بیماری مهم نکاتی برای آگاهی همگانی مورد گفتگو قرار گیرد.
وی با بیان اینکه بیماری دیابت از مهمترین و کهنترین بیماریهای تاریخ بشر است، افزود: در دوران ما به سبب همهگیری شیوههای زندگی ماشینی،کم تحرکی و به دنبال آن گسترش افزایش وزن و چاقی ، به طور روز افزون و سیل آسا بر میزان شیوع این بیماری افزوده میشود.
متخصص داخلی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس اضافه کرد: بیماری دیابت در زمره ی بیماریهای مهمی است که بسیاری از دستگاههای بدن انسان را درگیر میکند و به تضعیف سیستم ایمنی بدن منجر می شود و میتواند عوارض شدید، سهمگین و جبران ناپذیری را باعث گردد؛ به عنوان مثال علت اصلی نارسایی شدید کلیه منجر به دیالیز و پیوندکلیه، قطع اندام غیر ناشی از حوادث و نابینایی در بزرگسالان در بسیاری از کشورها بیماری دیابت است.
دکتر کاظمی فر از درمان دیابت و عوارض آن گفت و اظهار داشت: درمان دیابت و عوارض آن به شکلی سیری ناپذیر منابع بودجه های بهداشتی درمانی کشورها را میبلعد و علاوه بر آن موجب بیکاری، از کار افتادگی و در نتیجه افت بهره وری نیروی انسانی در بخشهای گوناگون تولیدی ، خدماتی و آموزشی و ...کاهش درآمدهای عمومی کشورها میگردد.
وی تصریح کرد: از این رو سازمان بهداشت جهانی (WHO ) و سازمانهای مسئول امور بهداشتی درمانی کشورها تلاش می کنند با گسترش آموزشهای مورد نیاز،دادن هشدارها و جلب توجه جامعه به اهمیت بیماری ، برنامه های غربالگری و شناسایی بیماران ، درمان به موقع و موثر و فراهم آوری گزینههای درمانی در دسترس ، هرچه بیشتر از میزان خسارتهای فردی و جمعی آن بکاهند.
این پزشک متخصص در بهداشت و درمان صنعت نفت فارس به توضیح تقسیم بندی این بیماری پرداخت و ابراز داشت: در گذشته در تقسیم بندی کلی بیماری دیابت به دو نوع تیپ یک (1) و دو (2) دسته بندی میشد اما با پژوهش های نوین این دسته بندی دستخوش تغییراتی شده و انواع دیگری نیز نامگذاری شده است.
دکتر کاظمی فر افزود: دیابت تیپ 1 ناشی از خود ایمنی بر علیه سلولهای تولید کننده ی انسولین فرد و تخریب آن ها و در نتیجه کمبود کامل یا نزدیک به کامل انسولین میشود.
وی اضافه کرد: در دیابت تیپ 2 درجات متفاوتی از مقاومت به انسولین، اختلال ترشح انسولین و افزایش تولید قند( گلوکز) در کبد رخ میدهد، چون انسولین نقش مهمی در انتقال گلوکز به درون سلولهای بدن برای تامین سوخت و انرژی مورد نیاز سلولها دارد کمبود آن یا هرگونه مانع در ایفای نقش آن صدمات جدی به تمام سلولهای بدن وارد می کند.
دکتر کاظمی فر توضیح داد: به طور عمده دیابت تیپ 1 در سنین پایینتر و دوران کودکی و نوجوانی و در اثر تقابل ژنتیک و محیط و عوامل ایمنی بدن پدید میآید.
وی افزود: دیابت تیپ 2 بیشتر در سنین بالغین و در افراد چاق روی میدهد و ناشی از مقاومت به انسولین و اختلال ترشح انسولین است . از عوامل محیطی به مواردی مثل چاقی ،تغذیه ی نامناسب و فعالیت فیزیکی کم میتوان اشاره نمود.
این پزشک متخصص گفت: انواع دیگری از دیابت مانند انواع ناشی از داروهای خاص، دیابت بارداری و دیابتهای ژنتیک نیز وجود دارند.
غربالگری
به گفته متخصص داخلی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس، روشهای مدونی برای شناسایی بیماران و غربالگری وجود دارد؛ از جمله توصیه میشود: همه ی افراد در سن ۴۵ سال به بعد هر سه سال یک بار مورد آزمایش قرار گیرند.
پیشگیری
دکتر کاظمی فر در خصوص پیشگیری از این بیماری بیان کرد: پیش از بروز دیابت بزرگسالان می توان با تغییر سبک زندگی ومداخلات دارویی(در صورت نیاز) بروز آن را به تاخیر انداخت .
وی گفت: افراد در معرض خطر باید در برنامههای کاهش وزن، افزایش فعالیتهای فیزیکی و غربالگری بیماریهای قلبی-عروقی شرکت داده شوند و از جمله ی این برنامهها به رژیم غذایی و ورزش به مدت ۳۰ دقیقه در روز و ۵روز در هفته میتوان اشاره نمود.
درمان
متخصص داخلی بهداشت و درمان صنعت نفت فارس از مقوله درمان دیابت گفت و ادامه داد: پس از شناسایی بیماری دیابت توسط پزشکان متخصص داخلی یا فوق تخصص غدد اقدامات گستردهای مثل بررسی بیماریهای گوناگون، تغییرات وزن، سابقه ی خانوادگی دیابت و عوارض آن، وضعیت خواب و تغذیه، ورزش، مصرف دخانیات و الکل، عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی( مانند سکته ی قلبی و مغزی، بیماریهای عروق محیطی) و سابقه ی بیماریهای لوزالمعده (پانکراس ) انجام میگردد.
وی افزود: چون دیابت تاکنون درمان ریشه کنی و علاج قطعی ندارد و با درمانهای موجود به خوبی قابل کنترل میباشد برنامههای درمانی نیازمند اقدامهای به موقع و هماهنگ توسط تیم پزشکی و بیمار و خانواده ی بیمار میباشد.
دکتر کاظمی فر اضافه کرد: لازم است بیمار در فواصل زمانی منظم و معین توسط پزشک ویزیت و معاینه شود و بیمار به توصیههای لازم عمل نماید. علاوه بر مصرف داروهای تأیید شده ی پزشکی در تمام دوران زندگی، برنامه ی تغذیهای مناسب و ورزش کافی و مناسب را پیگیری و عملی نماید.
این پزشک متخصص تاکید کرد: چون اقدامات درمانی انواع داروهای خوراکی و تزریقی، عوارض کوتاه مدت و بلند مدت بیماری و داروهای مرتبط، بحثهای مربوط به شیوههای تغذیه ، تغییرات در سبک زندگی، انجام ورزش، مراقبتهای پیشگیری موردی مانند مراقبت زخم، معاینات چشم، قلب و عروق، ارتوپدی، واکسیناسیون... بحثهای بسیار بسیار گستردهای است لازم است بیماران ضمن حفظ ارتباط تنگاتنگ با پزشک خود به فراگیری روز افزون آموزشهای لازم از منابع معتبر پزشکی مانند پزشکان و منابع دیداری، شنیداری و نوشتاری قابل استناد معتبر موجود بپردازند و از هرگونه اقدام خودسرانه یا به توصیه افراد غیر مرتبط بر اساس شنیدهها یا منابع غیر معتبر به شدت پرهیز نمایند.
وی گفت: لازم است در تمام مدت زندگی داروهای تجویز شده توسط پزشک خود را مصرف نمایند و از استفاده ی داروهای گیاهی و غیر گیاهی ناشناخته اجتناب نمایند.
به گفته دکتر کاظمی فر، دانش پزشکی در جهان روز به روز پیشرفتهای شگرفی مینماید و شیوههای درمان و امکانات درمانی در حال گسترش است و بسیاری از مشکلات را حل نموده و در آینده نیز موفق خواهد شد مشکلات بیشتری را از سر راه بردارد. بنا بر این با تکیه بر دانش پزشکی به رویارویی درست با بیماری ها از جمله بیماری دیابت برویم .
*چهاردهم نوامبر، سالگرد تولد "فردریک بانتینگ" کاشف انسولین، اولین بار در سال 1991با همکاری بنیاد بینالمللی دیابت (IDF) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) به عنوان روز جهانی دیابت نامگذاری شده است. هدف از نامگذاری چنین روزی افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با علل، عوارض، پیشگیری و درمان این پدیده روزافزون است و شعار این روز در سال 2025 " دیابت در تمام مراحل زندگی" می باشد.